Original Oriya Epic Poem 'TAPASVINI'
By : Poet GANGADHARA MEHER (1862-1924)
*
Complete Sanskrit Translation
By : Dr.HAREKRISHNA MEHER
= = =
Sanskrit Tapasvini Book
Published by :
PARIMAL PUBLICATIONS,
27/28 Shakti Nagar, Delhi-110007, India.
First Edition : 2012 , Total Pages : 240.
ISBN : 978-81-7110-412-3.
Price : Rs.350/-
Svabhava-Kavi Gangadhara Meher (1862-1924) famous as 'Prakriti-Kavi', Poet of Nature, in Oriya Literature, possesses a special unique excellence and for his poetic significance, he is regarded as one among the illustrious makers of Indian Literature.
'Tapasvini', an eleven-canto Oriya epic-poem, is considered as a great classic and the best creation of Gangadhara. This Ramayana-based kavya elucidates the post-banishment episode of Sita's later life in the hermitage of Sage Valmiki.
With own innovative muse, the poet has depicted Sita as Tapasvini, a Lady Ascetic, who even if repudiated by his husband-king Rama, observes utter penance for his all well-being. The poet has sincerely established the glory of a devoted wife steeped in Indian culture.
The present book comprises Tapasvini's Complete Sanskrit Translation done by
Dr. Harekrishna Meher with a critical and elaborate discussion on this mahakavya. This Sanskrit Tapasvini verily deserves a unique figure with modern new style in the sphere of Sanskrit Literature.
= = =
Extracts from Canto-IV of Tapasvini
with a beautiful depiction of Usha (Dawn)
= = = = = = = = = = = = =
मङ्गलं समागता सौम्याङ्गना
उषा व्याकोषारविन्द-लोचना
वैदेही-दर्शनाभिलाषं वहन्ती स्वहृदये ।
पल्लव-कर-द्वये
नीहार-मौक्तिक-प्रकरोपहारं दधाना
सती-निलय-बहिरङ्गणे विद्यमाना
अभाषत कोकिल-कण्ठ-स्वना सूनरी,
'दर्शनं देहि सति ! प्रभाता विभावरी' ॥ (४/१)
* * *
TAPASVINI MAHAKAVYA : ITS SIGNIFICANCE
By: Harekrishna Meher
= = = = = = = = = = = = = = =
'तपस्विनी-महाकाव्यं स्वभावकविना कृतम् ।
गङ्गाधर-मेहेरेण रङ्गायितं सुवर्णकम् ॥
*
जानकी नायिका यत्र श्रीराम-सहधर्मिणी ।
सती-शिरोमणी साध्वी पतिव्रता तपस्विनी ॥
*
सर्गा एकादश ख्याताश्छन्दोरागैरलङ्कृताः ।
ग्रन्थाद्यं प्रार्थना- वस्तुनिर्देशात्मक- मङ्गलम् ॥
*
निर्वासनोत्तरं वृत्तं राम-पत्न्याः प्रकीर्त्तितम् ।
सीतायाश्च तपश्चर्या-विभा कवेरभीप्सिता ॥
*
वाणी भावमयी स्निग्धा प्रधानः करुणो रसः ।
दर्शनीयं निसर्गस्य चित्रणं चात्र मञ्जुलम् ॥
*
मौलिकोद्भावना भाति कवेरत्र स्वतन्त्रता ।
सौरभं भारतीयं च सांस्कृतिकं सुसंभृतम् ॥
*
सीता-चरितमाश्रित्य विशेषेण विनिर्मितम् ।
वक्तुं हि शक्यते काव्यं सीतायनमिति स्मृतम् ॥
*
ओड़िआ-मूलभाषायाः कृतः संस्कृत-भाषया ।
मम काव्यानुवादोऽयं मोदयतु सतां मनः ॥'
= = =
* डॉ. हरेकृष्ण-मेहेरः
= = = = = = = = = = =
